zondag 29 augustus 2010

Expositie Billen en Buikjes in Galerie MooiMan

Lieden welke behept zijn met een positief geladen billen-fixatie kunnen hun hart ophalen, ook als er tegelijkertijd lieden zijn welke — zelfs nog in de verlichte tijden aan het einde van het eerste decennia van de eenentwintigste eeuw — hun neus letterlijk en/of figuurlijk op voorhand zullen ophalen als de achterhand van een mannelijk deel der natie — van welke natie dan ook — wordt geëxposeerd in een galerie waar de heren der schepping langzaam maar zeker worden geconfronteerd met meer en meer aanwezigheid van vertegenwoordigers van het sterke geslacht: als bezoekers van de uitbeeldingen op alle denkbare niveaus van het mannenlijf, doch sedert bijna een jaar eveneens als deelnemers welke evenmin een grote afstand houden tot de leden dan wel het lid van de mannelijken kunne.
Op zondag 29 augustus wordt in Galerie MooiMan in Groningen Stad de groepstentoonstelling Buikjes en Billen geopend om 16:00 uur. Voor meer daarover kunt u even kennisnemen van een ander artikel vooraf op onze moedersite Cultuurtempel, eveneens van heden.
__________
NASCHRIFT 5 september: Zie ook de bijdrage op onze zustersite Tempel der Beeldende Kunsten.

dinsdag 24 augustus 2010

Joost Oomen nieuwe huisdichter Rijksuniversiteit

Als opvolger van Sacha Landkroon is benoemd tot huisdichter van de Rijksuniversiteit Groningen, de negentienjarige Joost Oomen, derdejaars student Nederlands. Als je diens mededeling "Het is tijd voor een explosie van creativiteit" serieus neemt, dan kun je — ja, dan moet je wel — vaststellen dat het een sympathieke instelling van zo'n jongen is, maar het is tegelijkertijd een stoplap van jewelste, aangezien het immers niet meer voorkomt dat het geen tijd voor een dergelijke explosie is.
In het heel snel aankomende studiejaar — 2010/2011 — zal deze Joost Oomen gedichten schrijven over de academische wereld van de stad Groningen, alsmede over het wel en wee, met alle daarbij behorende aspecten, van het studentenleven in deze stad. Die stukken zullen worden gepubliceerd in de Universiteitskrant, waarmee de poëet de universiteit wil wakker schudden. Sliep men daar dan tijdens de heerschappij van alle aan Oomen voorafgaande dichtmeesters? Hij vindt tevens dat er nog veel te ontdekken valt. Daar heeft niemand van terug, behalve wellicht in een experimenteel gedicht.

Niemeyers Tabaksmuseum sluit eind dit jaar

Einde in zicht
Het Tabaksmuseum dat sedertjaar en dag in de stad Groningen is gevestigd, sluit zijn deuren per 31 december 2010. Takaksfabrikant Niemeyer geeft per 1 januari 2011 geen geld meer voor het in stabd houden van dat instituut, gevestigd in het Pakhuis New York in de Brugstraat, als medebewoner van het Noordelijk Scheepvaartmuseum.
Als één van de redenen wordt aangevoerd dat er een andere maatschappelijke opvatting over het gebruik van tabak is gaan heersen, en dat heeft ervoor gezorgd dat degenen binnen de organisatie van Niemeyer hebben besloten dat er andere maatschappelijke prioriteiten liggen om geld aan te besteden. Voorts blijkt de firma Niemeyer te moeten bezuinigen.
In verband met die sluiting is de leiding van het instituut op zoek naar mensen die schenkingen aan het Tabaksmuseum hebben gedaan, dan wel stukken hebben verkocht. De laatste categorie zal in staat worden gesteld hun voormalig bezit terug te kopen, als men kan aantonen ooit de bezitter te zin geweest. Het dan resterende van de collectie zal deels worden verkocht aan andere tabaksmusea. Wat er uiteindelijk gebeurt met de stukken die dan nog overblijven, zullen we na 1 januari 2011 we vernemen.

Actueel nieuws
TV Noord kwam gisteren, maandag 23 augustus met het nieuws, en dat stelde de kijker in de gelegenheid nog een blik te werpen op enkele unieke stukken uit de verzameling, die zo'n vijf eeuwen omspant: vanaf de ontdekking van Amerika tot op de huidige dag, en daarmee wordt een prachtig beeld gegeven van de historische ontwikkeling van de tabak en de voorwerpen die het gebruik ervan met zich heeft meegebracht.
De huis-aan-huis krant Groningen van dinsdag 24 augustus vraagt de lezers om op internet een enquête in te vullen, die handelt over de sluiting van het museum in kwestie. Men kan aangeven of men het ermee eens is dat het museum de deuren sluit, of dat men de mening is toegedaan dat dit niet moet gebeuren omdat er anders een stukje van de cultuur van Groningen verloren zal gaan. De uitslag van deze 'poll' wordt in de editie van komende week dinsdag van die krant bekendgemaakt.

Drogreden
Het argument, dat het maatschappelijk niet meer verantwoord zou zijn om tabak onder de aandacht te brengen, is er met een zware Virginia bijgesleept. Als we alles wat in musea te zien is aan toestanden en gebeurtenissen uit het verleden — want daarom zijn zoveel zaken van anno ooit in zo'n instelling ondergebracht —, welke we nu niet meer maatschappelijk verantwoord vinden, dan kunnen zeer veel musea van oudheden en aanverwante instituten de deuren wel sluiten.

woensdag 18 augustus 2010

Laatste Lunchpauzeconcert op Martini-hoofdorgel

Drie werken uit de Barok
Op vrijdag 20 augustus, vanaf 12:45 uur, wordt in de Martinikerk aan de Grote Markt te Groningen alweer het laatste van de reeks Lunchpauzeconcerten van dit seizoen gegeven. Organist voor deze gelegenheid is Gert Jan Schipper (geboren 1975), die vier stukken zal voordragen. Drie ervan zijn van evenzovele alom bekende grootheden van het klavier uit de Barok: Dietrich Buxtehude (1637-1707), wiens Preludium in d-klein zal worden uitgevoerd. Die componist is van grote invloed is geweest op hetgeen Johann Sebastian Bach (1685-1750) voor (onder meer) dat instrument heeft geschreven. Papa Bach zelf komt ook aan bod in het derde stuk dat Gert Jan Schipper zal spelen: Toccata, adagio en fuga BWV 564. Daartussenin wordt een compositie van Georg Böhm (1661-1733) gespeeld: Vater unser im Himmelreich. De orgelmuziek van Böhm is in de Martinikerk veelvuldig voorgesteld.

Eigentijdse compositie
Ter afsluiting van het concert, en daarmee meteen van de zomerreeks 2010, zal Gert Jan Schipper een eigen compositie spelen: Improvisatie over Psalm 21, drie variaties en slotkoraal.
Er kan beslist geen twijfel aan bestaan dat de dispositie van het Schnitger/Ahrend-orgel in Groningens hoofdkerk geknipt is voor barokwerken, aangezien die op een dergelijk instrument het beste tot hun recht komen. Dat rechtvaardigt echter niet de conclusie dat het instrument zich niet zou lenen voor werken uit andere perioden van de muziekgeschiedenis, en dat is meer dan eens gebleken met composities tot en met de tweede helft van de twintigste eeuw.
Een kwart eeuw geleden bewees Charles de Wolff dat door een werk van Györgÿ Ligeti op dat orgel te spelen, en dat was niet minder dan een openbaring: alsof er diverse orgels op verschillende plekken in de kerk waren opgesteld — een bijna quadrafonische ervaring.
Overigens is dat effect niet noodzakelijkerwijs afhankelijk van de huidige tijd; verleden week speelde Jochem Schuurman de Derde Sonate opus 24 uit 1865 van August Gottfried Ritter (1811-1885), en daarin werd hetzelfde effect geconstateerd: alsof je middenin het klanken-gebeuren zat. De waardering van het aanwezige publiek was flink wat groter dan gewoonlijk.
Hoewel nog steeds mondjesmaat, wordt er tegenwoordig vaker een eigentijds stuk geprogrammeerd. Dat van Gert Jan Schipper kan, gezien zijn geboortejaar, in principe geen twee decennia oud zijn.
__________
Afbeelding: Gert Jan Schipper, organist en componist.

woensdag 21 juli 2010

Orgelmuziek uit anderhalve eeuw op Martini-orgel

Driemaal Papa Bach
De Tsjechsche organist Jiri Rohel (geboren 1979 te Ostrava), die thans aan het Conservatorium in Groningen studeert bij Theo Jellema (orgel) en Johan Hofman (klavecimbel), presenteert op vrijdag 23 juli tijdens het Tweede Lunchconcert in de Zomerreeks 2010, vijf composities uit een periode van zo'n anderhalve eeuw, waarvan de laatste al meer dan tweeënhalve eeuw geleden werd geschreven.
Ter opening zal de F
antasia in G-groot BWV 572, geschreven vóór 1708 van Johann Sebastian Bach klinken — een repertoirestuk voor menig organist, dat bijna in evenzovele stijlen wordt gespeeld, al is het een door en door Barok-compositie. Het Schnitger/Ahrend-orgel biedt zo'n musicus ruim de gelegenheid zijn kunsten te verklanken. Helaas houdt niet ieder van hen zich aan het door Bach voorgeschreven in het derde gedeelte daarvan.


Jiri Rohel sluit het concert af met eveneens twee stukken van Papa Bach. Eerst klinkt
Nun komm der Heiden Heiland (BWV 659 — uit het Orgelbüchlein, Weimar 1713-1717) op de Luther-tekst uit 1524:
Nun komm, der Heiden Heiland,
der Jungfrauen Kind erkannt,
des sich Wunder alle Welt,
Gott solch Geburt ihm bestellt.

De kroon op dit optreden zal worden gezet door de Toccata en Fuga (BWV 538), de Dorische, zo genoemd naar de fuga ervan. Deze werd gecomponeerd tussen 1708 en 1717.

Sweelinck en Froberger
Tussen de drie Bach-composities brengt deze organist nog twee andere werken ten gehore van internationaal befaamde orgelcomponisten. Allereerst de vermaarde Fantasia chromatica van Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621). Johann Jakob Froberger (1616-1667) behoort eveneens tot de canon der grote namen als het om werken voor de Koningin der Instrumenten gaat. Diens suite Auf die Mayerin zal de imposante ruimte van de Martinikerk vrijdagmiddag vullen.

dinsdag 13 juli 2010

Lunchpauzeconcerten Martini-hoofdorgel van start

Op vrijdag 16 juli wordt het eerste Lunchpauzeconcert van een reeks van zes op het internationaal vermaarde — en volgens steeds meer kenners en liefhebbers: beste — orgel ter wereld, het hoofdorgel van de Martinikerk in Groningen [1], gegeven, zoals gebruikelijk tussen 12:45 uur en ongeveer 13:30 uur. Dit jaar zijn het alleen mannen die op het instrument komen spelen: één Tsjech — Jiri  Rohel— en voor de rest Nederlanders: Peter van der Zwaag, Lukas Jan Schoonbeek, Jochem Schuurman, en Gert Jan Schipper. Vrouwen doen dit jaar weer niet mee, of het moest al zo zijn tijdens het concert van 6 augustus — in het kader van het Peter de Grote Festival — maar dan worden de bespelers pas voorafgaande aan het gebeuren bekendgemaakt.



Naast de grote namen van componisten die veel, iets minder of weinig voor de Koningin der Instrumenten hebben geschreven — Rheinberger, Brahms, Mendelssohn, Reger, J.S. Bach, Sweelinck, Froberger, Weckmann, Böhm, Schumann, en Buxtehude — treffen we een paar namen aan die op dit punt wat minder wereldfaam genieten, maar daarom niet in het vergeetboek hoeven te worden bijgeschreven of anderszins genegeerd. Van twee van de laatste categorie treffen we werk aan, van elk van beiden één stuk, tijdens twee verschillende concerten. Daarbij gaat het om Jan Welmers (geboren 1937), van wie we binnen deze reeks al eens eerder een stuk op dit orgel hebben kunnen beluisteren, en tijdens het laatste concert een werk van de organist van die middag: Gert Jan Schipper (geboren 1975).

De entreeprijs voor elk van de concerten bedraagt slechts één euro.
__________
[1] De Belgische organist Kamiel D'Hooghe noemde het orgel "wellicht het schoonste ter wereld" toen hij in de herfst van 1984, kort na de oplevering van het gerestaureerde instrument, daarop een concert heeft gegeven.
Geïnteresseerden die te ver af wonen, maar toch willen kennisnemen van de kwaliteit van dit instrument, kunnen op de website van de Martinikerk zien welke cd's beschikbaar zijn.
____________
Afbeelding: Hoofdorgel van de Martinikerk in Groningen, getekend door Henk van Homeijer, 1993. (Origineel in bezit van Administratie Martinikerk.)

vrijdag 2 juli 2010

Zes kunstenaars met projecten bij Galerie Noord

Jong in Groningen
Op zaterdag 3 juli, om 17:00 uur wordt in Galerie Noord, in het rosse hart van de Stad — om precies te zijn in het perceel Nieuwstad 6 — een tentoonstelling geopend met de benaming Jong in Groningen. Daarmee biedt de galerie voor de tweede keer dit jaar — de eerste keer was in het voorjaar — een groepsexpositie van afgestudeerde kunstenaars die aan Academie Minerva te Groningen hebben gestudeerd en sedert die mijlpaal in 2009, nu voor het eerst laten zien wat een jaar beroepsuitoefening heeft opgeleverd. Het gaat daarbij om zes kunstenaars, van wie er twee samenwerken, hetgeen in deze expositie neerkomt op vijf projecten.


Deelnemers

De deelnemende artiesten zijn Dynke Kleefstra en Waalco Elema, Rozemarijn Nelissen en Feike Otto van der Zee, over wie we eerder hebben gepubliceerd op de zustersite Tempel der beeldende kunsten. Het vijfde project is van Jordi Damwichers en Hanny Verheezen.
Deze vijf tonen gezamenlijk een verscheidenheid aan werk dat in een denkbaar moeilijke periode is ontstaan: het eerste beroepsjaar en daarnaast een verslechterende economische situatie, die weinig gevolgen heeft voor die kunstenaars welke een voorkeur genieten van miljonairs, maar die voor allen die in de marge werken — en dat is voor de meesten van hen simpelweg het geval, en geldt tevens als je in zo'n jaar van je productie hebt kunnen bestaan.


Galerie Noord

Het tentoongestelde — tekeningen, schilderijen en ruimtelijk werk — is, naast de dag van de officiële opening van de expositie, te bezichtigen op dinsdag tot en met zaterdag van 13:00 uur tot 17:00 uur, alsmede tijdens elke eerste zondag van de maand. Aangezien de expositie tot en met 5 augustus wordt gehouden, is er in die ruime maand twee keer de gelegenheid om op zondag een kijkje in Galerie Noord te nemen, en op 23 weekdagen.
__________

Afbeelding: Werk van Rozemarijn Nelissen.
_________
Voorbeelden uit het werk van de anderen — van elk één stuk — zijn te zien op de hieronder genoemde websites:

http://gratiskunstencultuur.ning.com/profiles/blogs/galerie-noord-in-groningen

http://heinzwallisch.wordpress.com/2010/07/02/zes-jonge-kunstenaars-tonen-samen-vijf-projecten-bij-galerie-noord-in-groningen/


http://heinzwallisch.multiply.com/journal/item/621/Vijf_kunstprojecten_van_zes_deelnemers_tot_en_met_5_augustus_in_Galerie_Noord_te_Groningen


http://lettersenbeelden2.web-log.nl/mijn_weblog/2010/07/zes-kunstenaars-met-vijf-totaal-verschillende-projecten-bij-galerie-noord.html